Uprawnienie instruktora samolotowego
Mamy już duże doświadczenie lotnicze i chcielibyśmy przekazać je innym? A może dzielenie się swoją pasją lotniczą z innymi jest tym, co chcemy w życiu robić? W obu tych przypadkach idealnym rozwiązaniem jest zdobycie uprawnień instruktora samolotowego FI(A), które będą cennym punktem w karierze każdego pilota zawodowego (CPL). Uprawnienia instruktorskie to w dalszym ciągu bardzo cenne kwalifikacje, które cieszą się dużym zainteresowaniem. Wynika to z kilku faktów.
Po pierwsze, wraz z upowszechnianiem się lotnictwa, coraz więcej osób chce latać samolotami. Po drugie, istnieje coraz większe zapotrzebowanie na posiadanie właśnie tego uprawnienia, które przynosi wiele praktycznego i unikalnego doświadczenia. Pamiętajmy jednak, że decydując się na zdobycie licencji instruktora samolotowego FI(A), nie możemy traktować tego jedynie jako środka do zdobycia tzw. nalotu. Instruktor samolotowy to zawód wymagający stałego podnoszenia własnych umiejętności i kwalifikacji łączący się z dużą odpowiedzialnością, ale także przynoszący sporo satysfakcji.
Jakie mamy rodzaje uprawnień instruktorskich?
Jeśli mówimy o uprawnieniach instruktora samolotowego, to nie możemy nie wspomnieć o innych uprawnieniach, które również wpisują się w pojęcie instruktora. Dlatego też poza omówionym w artykule uprawnieniem instruktora samolotowego FI(A), gdzie jesteśmy instruktorem szkolenia ogólnego, wyróżniamy również:
- TRI – instruktor szkolenia na typ,
- IRI – instruktor szkolenia w lotach według przyrządów,
- SFI/STI – instruktor lotów na urządzeniach syntetycznej symulacji lotu (symulatory),
- CRI – instruktor szkolenia na klasę statku powietrznego (na przykład samolotu wielosilnikowego),
- MCCI – instruktor szkolenia w zakresie współpracy w załodze wieloosobowej,
- FTI – instruktor szkolenia pilotów doświadczalnych,
- MI – instruktor lotów w terenie górzystym.
Jak więc widzimy, licencji związanych z instruktażem samolotowym jest naprawdę wiele. Ponadto powinniśmy znać również takie skróty jak HT, CFI i CTKI. Co prawda nie są to skróty od kolejnych szkoleń, ale skróty formalnych stanowisk, jakie musi wyznaczyć organizacja szkoleniowa. Jak więc możemy się domyślić, najpierw musimy zostać instruktorem z odpowiednim uprawnieniem i doświadczeniem, a następnie możemy zostać wyznaczeni na dane stanowisko. Kończąc ten aspekt, warto byłoby wiedzieć, jakie stanowisko kryje się pod danym skrótem. I tak też HT jest szefem szkolenia w organizacji szkoleniowej. Jego zadaniem jest kontrola całokształtu organizacji szkolenia. CFI jest szefem instruktorów szkolenia praktycznego. Co za tym idzie, prowadzi on nadzór nad instruktorami praktycznymi. CTKI z kolei jest szefem instruktorów wyszkolenia teoretycznego i zajmuje się praktycznie tym samym co CFI, tyle że w zakresie szkolenia teoretycznego, a nie praktycznego.
Kto może zostać instruktorem samolotowym FI(A)?
Instruktorem samolotowym FI(A) może zostać pilot, który ukończył uprzednio kurs CPL lub PPL. Warto jednak wiedzieć, że w tych dwóch przypadkach mamy nieco inne wytyczne. Zacznijmy jednak od tego, że by w ogóle przystąpić do szkolenia FI(A) niezbędne jest ukończenie 10 godzin szkolenia IFR na odpowiedniej kategorii statku powietrznego, z czego maksymalnie 5 godzin może być przeprowadzonych na symulatorze.
Ponadto kandydat zobowiązany jest do odbycia przynajmniej 20 godzin lotu nawigacyjnego jako PIC. Różnica pojawia się podczas tzw. warunków dodatkowych. W przypadku licencji CPL(A), kandydat może starać się o zdobycie uprawnień instruktora samolotowego bez dodatkowych wymagań, z kolei w przypadku posiadania licencji PPL(A) niezbędny jest wcześniejszy 200-godzinny nalot na samolotach lub motoszybowcach, z czego minimum 150 godzin jako PIC. Ponadto konieczne jest zdanie egzaminu teoretycznego do CPL – co ciekawe w tym przypadku nie musimy brać udziału w samym szkoleniu, a wyłącznie zdać egzamin. To jednak nie wszystko. By zostać instruktorem samolotowym FI(A) konieczne jest jeszcze wykonanie 30-godzinnego nalotu SEP oraz wykonanie lotu nawigacyjnego VFR jako PIC. Ponadto lot musi być odbyty na odległość przynajmniej 540 km, a w jego trakcie zostaną wykonane dwa lądowania na dwóch różnych lotniskach oraz lądowanie z pełnym zatrzymaniem.
Samo szkolenie FI(A) składa się ze 125 godzin nauki teoretycznej oraz 30 godzin szkolenia w locie. Kandydat jeszcze przed rozpoczęciem szkolenia musi przejść lot kontrolny z instruktorem, podczas którego oceniane są jego aktualne umiejętności i potencjał do bycia instruktorem.
Co dają nam uprawnienia FI(A)?
Co tak naprawdę otrzymujemy po ukończeniu szkolenia do uprawnień instruktora samolotowego FI(A)? Przede wszystkim możliwość prowadzenia szkolenia do podstawowych licencji, takich jak PPL i LAPL. Możemy szkolić również kandydatów do licencji CPL, ale pod warunkiem, że mamy już na swoim koncie minimum 200 godzin w ramach szkolenia w locie na danej kategorii statku powietrznego. Ponadto jesteśmy przygotowani do uczenia kursantów do uprawnień na klasę i typ samolotów z załogą jednoosobową, uprawnień VFR NOC.
Mając uprawnienia FI(A), możemy również szkolić do lotów według wskazań przyrządów – IR oraz EIR. Jednak by tak się stało, konieczne jest spełnienie pewnych warunków:
- Konieczny przynajmniej 200-godzinny nalot IFR, z czego maksymalnie 50 godzin może być odbytych na symulatorze,
- W przypadku samolotów wielosilnikowych nalot musi wynosić aż 500 godzin, z czego 30 jako PIC,
- Konieczność ukończenia odpowiedniego szkolenia CRI (w przypadku samolotów wielosilnikowych),
- Konieczność ukończenia szkolenia IRI i zaliczenie oceny kompetencji,
Na początku mamy „uprawnienia ograniczone”
Po ukończeniu szkolenia i zdaniu egzaminu mamy uprawnienia instruktora samolotowego FI, ale z literką (R). Oznacza to, że są one ograniczone i pozwalają nam na prowadzenie szkoleń, ale tylko pod nadzorem bardziej doświadczonego instruktora, posiadającego licencję FIFI(A). Nie możemy w tym wypadku dopuszczać uczniów do pierwszych samodzielnych lotów. Powyższe ograniczenia mogą zostać jednak zdjęcie w przypadku, gdy spełnimy określone warunki, czyli przeprowadzimy co najmniej 100 godzin szkolenia w locie i będziemy po nadzorowaniu przynajmniej 25 samodzielnych lotów uczniów.