Podstawą nauki aspirującego pilota, jest poznanie wszystkich przyrządów pokładowych, z którymi zetknie się on podczas lotu. Bez tego teoretycznego elementu nie przejdziesz do części praktycznej. W wielu szkołach, również naszej, będziesz uczył się latać Cessną C-152 – niewielkim samolotem treningowo-turystycznym. Na przykładzie przyrządów z tego samolotu przedstawimy Ci teraz, z jaką maszynerią zetkniesz się podczas szkolenia.
Poznaj kokpit
Chociaż naukę będziesz zaczynał na niewielkim samolocie, to większość maszyn korzysta z podobnych przyrządów pokładowych. Niektóre z nich są uniwersalnym oprzyrządowaniem, bez którego nie byłaby możliwa żadna podróż powietrzna – chodzi tu na przykład o sztuczny horyzont, który pozwala na odnalezienie właściwego punktu odniesienia w przestrzeni.
Omawianie kokpitu Cessny zaczniemy od lewej strony. W górnym rzędzie znajdziemy kolejno:
– prędkościomierz, pokazujący nam szybkość przemieszczania się samolotu względem powietrza;
– sztuczny horyzont, który pozwala na zachowanie właściwej orientacji przestrzennej wtedy, gdy nie widzimy już linii horyzontu ani ziemi;
– wysokościomierz, wyskalowany w stopach lub metrach, w zależności od pochodzenia Cessny i działający na zasadzie barometru;
– zegar;
Poniżej znajdują się jeszcze cztery wskaźniki. Pierwszym z nich jest:
– zakrętomierz, który wskazuje prędkość kątową zakrętu i czy jest on dobrze skoordynowany. Obok, ukryta lekko za sterem znajduje się:
– żyrobusola – kompas działający na zasadzie żyroskopu, gwarantujący dodatkową dokładność podczas wskazywania kursu – ten przyrząd raz na jakiś czas musi być zsynchronizowany z busolą magnetyczną. Tuż obok po prawej stronie znajdziemy też wariometr, który wskazuje nam czy się wznosimy czy opadamy i z jaką prędkością się to odbywa.
Po prawej stronie kokpitu znajdują się obrotomierz i amperomierz. Obrotomierz przekazuje nam informację o obrotach śmigła samolotu, co pośrednio jest dla nas informacją jaką moc wytwarza dla nas zespół silnik-śmigło. Amperomierz wskazuje czy akumulator jest ładowany czy rozładowywany. Jest to przydatna informacja na temat stanu naszej instalacji elektrycznej.
W centralnej i dolnej części kokpitu również znajdziemy kilka elementów, których obsługa będzie niezbędna do poprawnego pilotowania. Chodzi tu przede wszystkim o przepustnicę (czarna gałka), z której korzysta się by zwiększyć lub zmniejszyć obroty silnika. Dźwignia składu mieszanki (czerwona gałka) pozwoli nam określić ile paliwa znajdzie się w składzie mieszanki paliwowo-powietrznej dostarczanej do silnika, a także pozwoli nam wyłączyć silnik po udanym locie.
Dalej mamy dźwignię przestawiania klap. Klapy pozwolą między innymi, na skrócenie długości startu i lądowania.
Radio (widoczne w panelu środkowym) służy do nawiązywania łączności z innymi statkami powietrznymi i oczywiście z kontrolerem ruchu. Transponder (widoczny w panelu środkowym poniżej radia) natomiast pomaga być nam lepiej widocznym na radarze który obsługują kontrolerzy.
W dolnej lewej części kokpitu z znajduje się kilka przycisków i dźwigni, z którymi zapoznanie się ułatwia rozpoczynanie lotu i zwiększy nasze bezpieczeństwo. Są to pompka zastrzykowa, pozwalające na manualne dostarczenie paliwa do gaźnika, a także podgrzew gaźnika, który zmniejsza szanse na jego oblodzenie, nawet gdy na zewnątrz jest bardzo zimno i wilgotno.
Wskaźniki temperatury i ciśnienia oleju powiedzą nam jaka jest kondycja naszego silnika a wskaźniki ilości paliwa pozwolą oszacować ile paliwa znajduje się w zbiornikach.
I co teraz?
Teraz czas udać się do szkoły lotniczej i w praktyce poznać wszystkie elementy kokpitu. Instruktor dokładnie powie Ci o ich działaniu i użytkowaniu, ale wiedza teoretyczna również może się przydać. I chociaż może kokpit samolotu wydaje się być skomplikowany i niezrozumiały, to z dobrym instruktorem na pewno szybko nauczysz się korzystać z całego oprzyrządowania.